مایع دستشویی ارگانیک
ترکیبات صابون مایع ارگانیک به دلیل داشتن مواد طبیعی دارای مطلوبیت های
زیادی هستند و هنگام استفاده و جذب بر روی پوست دست هیچ گونه اثر
مضری ایجاد نمی کنند. از طرفی، دیگر صابون های تولیدی حاوی مواد شیمیایی
بوده که برای مصرف کننده و محیط زیست مضر می باشند، مانند: تریکلوزان،
سدیم لوریل سولفات (SLS) ، دی اتانول آمین (DEA) ، پارابن، رنگ های
سنتز شده، عطر و اسانس، اوره، پروپیلن گلیکول، ۱،۴-دی اُکسان،
اتیل الکل (اتانول) و بنزالکونیوم کلرید (BAC).
در سال ۲۰۱۶ سازمان غذا و دارو (FDA) قانونی را صادر کرد که در آن
محصولات شستشوی ضد عفونی کننده حاوی بسیاری از مواد فعال ضد باکتریایی
و به طور بالقوه مضر از جمله تریکلوزان و تریکلوکاربان نمی توانند به بازار
عرضه شوند. کاربرد این نگهدارنده ها در محصولاتی از جمله صابون های مایع،
کف ریش و ژل دوش و دیگرمحصولات شوینده بوده که از طریق پوست
جذب شده و باعث تغییرات هورمونی در انسان می گردد و به همین دلیل
برای سیستم ایمنی و سلامت انسان مضر می باشد. مواد تشکیل دهنده
ارگانیک نه تنها یک تجربه شستشوی دست موثر را برای مصرف کننده
فراهم می کند، بلکه خطرات احتمالی زیست محیطی را نیز به حداقل می رساند.
درترکیبات صابون مایع تا به امروز از مواد نگهدارنده ای مانند فرمالدئید،
اوره، پارابن و سولفات هایی مانند کوکامیدوپروپیل بتائین استفاده می شود
که می توانند در طبیعت به دریاچه ها و آبراهه ها وارد شده و باعث
واکنش های آلرژیک و تحریکات پوستی و آسیب به اکو سیستم گردند. امروزه
در صابون ها جهت جلوگیری از رشد میکروبی صابون، حفظ اثربخشی آن و
افزایش ماندگاری صابون می توان از مواد نگهدارنده طبیعی نیز استفاده کرد.
در گذشته ترکیبات صابون و سایر مواد شوینده فقط از مواد شیمیایی برای
تمدید ماندگاری صابون استفاده می شده است زیرا اثرات زیان آور آنها به
خوبی شناخته نشده بود و از طرفی مواد نگهدارنده طبیعی در فرایند
شستشو، تاثیرات زیادی نداشتند. امروزه صابون های مایع ارگانیک ماندگاری
بین ۱۸ تا ۲۴ ماه دارند، این در حالی است که صابون مایع شیمیایی
تجاری تا ۳ سال قابلیت نگهداری دارند. هنگامی که محصولی منقضی
می شود روغن ها از بین می روند، بو و رنگ مایع تغییر می کند، کپک زده
می شوند و همچنین تمایل به جداسازی دارند. آنچه در صنعت صابون سازی
به شیوه ارگانیک مورد نیاز است، یک مایع گیاهی با خاصیت کف کنندگی
خوب است که هیچ ماده نگهدارنده شیمیایی را شامل نشود، اما دارای
خواص ضد میکروبی قوی و ماندگاری طولانی نیز باشد.
بسیاری از گیاهان دارویی دارای ترکیبات فعال زیستی هستند که می توانند
میکروب های مضر را به طور موثری از بین ببرند و از نظر مواد شیمیایی
سمیتی کمتر داشته و یا و عاری از مواد شیمیایی باشند. به عنوان مثال
جلبک های دریایی منابع غنی از ترکیبات فعال زیستی هستند، زیرا قادر
به تولید متابولیت های ثانویه مختلفی مانند: فنل ها، فلاونوئیدها، گلیکوزیدها
و استرول ها می باشند که نقش های بیولوژیکی مهمی مانند: ضد قارچ،
ضد باکتریایی، ضد التهابی، آنتی اکسیدان… را دارند.
در باکتری ها، فعالیت ضد میکروبی دردیواره سلولی، غشای سیتوپلاسمی،
فرآیندهای بیوسنتز پروتئین و سنتز اسید نوکلئیک به عمل می آید.
متابولیت های ثانویه موجود در عصاره خام بعضی گیاهان مانند: سارگافوران،
گلیکوزید، پلی فنول، ساپونین، استرول ها، تری گلیسیریدها، اسیدهای
چرب و روغن فرار، می توانند به روش های مختلفی به باکتری های پوستی حمله کنند.
همچنین امروزه می توان در فرمول مایعات دستشویی از روغن
نارگیل، روغن زیتون، روغن آفتابگردان، روغن جوجوبا و آلوئه ورا و
گلیسیرین نیز استفاده شود. مواد فعال ضد میکروبی کاربردی
و جایگزین عبارتند از: روغن شی باتر، روغن آویشن، عصاره رزماری،
روغن نارگیل ساپونی شده، روغن زیتون، روغن آفتابگردان، روغن
جوجوبا، آلوئه ورا و سایر روغن های ارگانیک می باشد. عصاره رزماری
با “اسانس رزماری” بسیار متفاوت است، زیرا عصاره دارای سطح
بسیار بالایی از آنتی اکسیدان ها هنگام مصرف است. آنتی اکسیدان
ها با “رادیکال های آزاد” مبارزه می کند. بنابراین، هنگامی که از عصاره
به عنوان روشی برای نگهداری استفاده می شود از تجزیه محصولات
طبیعی مانند ترکیبات صابون مایع کاملاً ارگانیک جلوگیری به عمل می آید.
همچنین روغن آویشن از باکتری های گرم مثبت بر روی سطح پوست
محافظت می کند. این روغن فعال ضد میکروبی با ایجاد لایه محافظتی بر روی
پوست دست به منظور جلوگیری از شیوع میکروب و باکتری ازشخصی به
شخص دیگر، از انتقال میکروب جلوگیری می کند و دارای خواص ضد باکتریایی
است که به طور طبیعی در این گیاه وجود دارد.
روغن شی باتر نیز به عنوان مرطوب کننده می تواند در مایع دستشویی
مورد استفاده قرار گیرد و رطوبت پوست پس از فرایند شستشوی دست
حفظ گردد. این روغن به عنوان یک ضد التهاب عمل می کند و در کاهش
التهابات پوستی بسیارموثر است.
به طور معمول، صابون های مایع ارگانیک به دلیل نداشتن ماده نگهدارنده
دارای ماندگاری کوتاه تری هستند. یک صابون مایع مبتنی بر روغن آفتابگردان
دارای ماندگاری کمتری در حدود ۶ ماه است. صابون های دست مایع حاوی
مواد نگهدارنده حدود دو سال ماندگاری دارند. با این حال، ترکیبات ضد میکروبی
ممکن است ماندگاری صابون را تا حدود سه سال افزایش دهد،که به
دلیل اثر غیر منتظره هم افزایی ترکیبات روغن های نام برده برای